Een perspectief op armoede

Een perspectief op armoede - De snelheid van het leven
Dit perspectief op armoede werd geschreven door een man die in Indonesië woont. Hij biedt ons een uniek perspectief op de armoede waar zo'n groot gedeelte van de wereld mee te kampen heeft.

Een van de grootste pleziertjes in het leven is snelheid. Mijn zoon kan er maar niet genoeg van krijgen. Hij scheurt met zijn fiets als een waanzinnige met een zo hoog mogelijke snelheid van de heuvels af. Hij vindt niets toffer dan een ritje in de achtbaan. Toen hij hoorde dat de space shuttle met een snelheid van bijna 29.000 kilometer per uur rond de aarde draait, besloot hij heel voorspelbaar dat hij een astronaut wilde worden. Hij heeft die liefde voor snelheid waarschijnlijk van mij. Een aantal jaren geleden kreeg onze organisatie een motorboot. Die snijdt niet zo snel door het water als de space shuttle door de ruimte, maar het lijkt niet veel te schelen. Uitgerust met een buitenboordmotor met maar liefst 250 briesende paardenkrachten is de boot heel geschikt om materialen te verschepen naar onderwijzers in moeilijk bereikbare dorpen, om een drilboor voor waterputten te bezorgen en om rivieren te verkennen die honderden kilometers door de dichte jungle kronkelen.

Je kunt bijna een hele dag over deze rivieren varen voordat je eindelijk een van de meest afgelegen dorpen op aarde bereikt. Het is een heel surrealistische ervaring wanneer je na een dag varen op volle snelheid, met de wind in je gezicht, na een bocht in de rivier ineens een klein dorp ziet en daar vervolgens enkele dagen op een slakkengangetje doorbrengt. In deze dorpen heeft nooit iemand een afspraak, houdt niemand een kalender bij, heeft niemand een klok en zelfs geen elektriciteit. Je kunt hele dagen aan de rivieroever doorbrengen en niets anders doen dan naar het stromende water kijken. Ik krijg na enkele dagen in zo'n enorm trage omgeving wel eens de kriebels, maar ik weet dat het wel goed voor mijn ziel is.

Maar de confrontatie met de vlijmscherpe klauwen van de armoede is in die omgeving veel moeilijker dan het slakkentempo. Ongeacht het nobele idealisme dat soms geassocieerd wordt met armoede, heeft het eigenlijk helemaal geen grandioos of benijdenswaardig aspect. Malaria en hepatitis hebben een verwoestende uitwerking op deze dorpen. De meeste mensen hebben geen schoon drinkwater en begrijpen ook niet dat je water moet koken voordat je het drinkt. In een van de gebieden waar ons team een Christelijke school en kerk heeft geopend, zijn onlangs nog negen kleuters verdronken. Ondervoeding is duidelijk zichtbaar in vele kinderen en de meeste kinderen hebben last van wormen. De levensverwachting is veel lager dan die van mensen in de steden, waar geneesmiddelen en gezondheidszorg beschikbaar zijn. Epidemieën van tuberculose kunnen hele stammen uitroeien. Ik zie veel meer geboorteafwijkingen en lepragevallen in deze dorpen dan in de steden. Tanden rotten snel en vallen uit. De vrees voor boze geesten en demonische bezetenheid zijn een normaal onderdeel van het leven. Slechts weinig volwassenen kunnen lezen of schrijven.

Kom met mij mee naar een nabijgelegen dorp. Kun je de kinderen zien die daar op die ruw uitgehakte houten veranda zitten? Zie je dat zij geen stripboeken, fietsen, Lego, Playstations of frisbees hebben? Dat hoef je hier niet te verwachten. Laten we nu eens wat dichterbij gaan kijken. Het is nu het regenseizoen en dus moet je oppassen. Je zult je schoenen moeten uittrekken en door de modder moeten ploeteren. Met elke stap zuigen je tenen zich vast aan afval en menselijke uitwerpselen die lukraak in de drek zijn gegooid. Vooruit, klim maar op die veranda met je vuile voeten. Ga naast hen zitten, als je de stank kunt verdragen. Het zal even duren voor zij hun angst voor jou laten varen. Let vooral niet op de vliegen, ook niet wanneer ze over je lippen en je wimpers kruipen.

Zeg eens, wat zie je in hun ogen? Mensen die plaatsen als deze bezoeken zijn vaak verbaasd dat het eigenlijk zo goed gaat met deze kinderen. Ze zijn tevreden. Vraag hen maar eens om over hun dromen te praten, maar ben dan niet verbaasd als je een verwarde blik in hun ogen ziet. Het is nog nooit in hen opgekomen dat ze aan deze plek zouden kunnen ontsnappen of dat zij er een gezondere, schonere, plezieriger en veiliger omgeving van zouden kunnen maken. Deze kleine wereld is voor hun net als een dag op kantoor voor jou. Het is hun dagelijkse routine. Je denkt misschien: ""Hmmm.... ze lijken het niet eens te zien!" Maar je hebt geen idee hoe zeer zij verzonken zijn in hun armoede. Zij voelen zich thuis in een situatie die wij "beneden elk menselijk peil" zouden noemen.

Een perspectief op armoede - Heel verschillende realiteiten
Hoe kunnen twee mensen, allebei met prima ogen, precies hetzelfde tafereel aanschouwen en toch zo'n verschillende realiteiten waarnemen? Twee volkomen verschillende perspectieven op armoede? De dissonant is zo vreemd. Ik voel mij soms zelfs schuldig. Ik ben niet slimmer dan deze mensen, en ik ben al zeker niet beter!

Ah, maar er bestaat minstens één verschil tussen ons.

Ik heb in de Butchart Gardens in Victoria gewandeld, in Canada. Ik heb in juli door de Canadese Rocky Mountains gereden. Ik heb de koelkast geopend om een flesje water te pakken. Ik heb mijn kinderen naar het ziekenhuis gebracht toen ze opeens heel erg ziek werden. Ik heb in een bed geslapen. Ik heb ervaren hoe het voor God moet voelen wanneer Hij mij van de binnenkant uit bevrijdt. Ik heb gezien hoe God nieuw leven in mijn huwelijk inblies toen mijn vrouw en ik problemen hadden en ons hopeloos voelden. Deze herinneringen blijven bij me en vormen een onderdeel van mijn bewustzijn. En in mijn bewustzijn komen ze naar boven en bieden mij hoop. Voorstellingen van Gods genade zijn diep in mijn voorstellingsvermogen gebrand, en ook in het jouwe.

Een ongeoefend voorstellingsvermogen kan door vlagen van onvoorspelbare emoties wankelen en zo het leven van een mens ten gronde richten. Als kinderen gaf ons voorstellingsvermogen ons een angst voor monsters onder het bed. Zelfs nu horen we soms nog denkbeeldige dieven die 's nachts door ons huis sluipen. We kunnen op het werk zo gemakkelijk denken dat we vijanden hebben en de motieven van anderen totaal verkeerd inschatten. Ons voorstellingsvermogen kan verspild worden aan lege fantasieën. Dat is de reden dat zovelen onder ons nooit over het voorstellingsvermogen spreken. Jazeker, ons voorstellingsvermogen kan ook gevaarlijk zijn. Waarom heeft God ons dan ontworpen met dit mysterieuze vermogen om onze ogen te sluiten en dan dingen te zien die er niet echt zijn? Speelt het voorstellingsvermogen een rol in ons noodlot? Kan een geactiveerd voorstellingsvermogen ons vermogen beïnvloeden om onze eigen modderige toestand van slavernij en verlamming te doorbreken?

Hier in deze ranzige modder waar de muggen onze enkels aanvallen, hebben wij soms het gevoel dat we "vreemdelingen" zijn. Waarom hebben wij het gevoel dat we hier niet thuishoren? Is het misschien omdat de voorstellingen en metaforen van Gods genade zo diep in ons voorstellingsvermogen zijn gebrand, dat zij een interne dissonant scheppen? Jazeker. En deze voorstellingen zijn onophoudelijke herinneringen dat er andere, nog nooit eerder vertoonde mogelijkheden bestaan voor dit dorp. Het is niet zo moeilijk om je voor te stellen hoe dit dorp in een paradijs zou kunnen worden veranderd. Kun je zien hoe deze kinderen in een tuin zouden kunnen spelen? Ze spelen daar aan die kant, vlak bij dat perkje met die mooie gele bloemen. Ze lachen verrukkelijk en hun stemmen weergalmen over het gras. "Tik, jij bent 'm!" Het is een mooie dag met een prachtige blauwe hemel. O wacht, hun lunch is klaar. De stem van hun moeder roept hen naar binnen van de andere kant van de vijver.

Luister eens hoe de Geest van God over deze vuile kinderen zweeft. Zijn voorstellingsvermogen staat in vuur en vlam. Hij fluistert: "Ik laat op kale heuvels rivieren ontspringen en bronnen in de valleien. In de woestijn laat ik meren ontstaan, uit dorre grond borrelt water op. Ik plant in de woestijn ceder en acacia, mirte en olijfwilg, en ik laat in de wildernis den, sneeuwbal en cipres opschieten. Dan zullen zij zien en beseffen, begrijpen en erkennen dat de hand van de HEER dit heeft verricht, dat de Heilige van Israël dit alles schiep." (Jesaja 41:18-20).

Open nu je ogen en kijk nog eens naar het toneel dat zich voor je ogen afspeelt. Ruik het ranzige afval in deze modder. Weerzinwekkend! En dan komen ceders en acacia's, olijfbomen en pijnbomen in opstand tegen het dorre land van wat er nu is. Deze dissonantie tussen jouw idealen en jouw huidige werkelijkheid zet het creatieve proces op gang en zet Gods eigen strijders van het geloof in beweging. Wie weet wat er kan gebeuren als jij de moed hebt om je voor te stellen hoe problemen worden opgelost, huwelijken worden geheeld, kerken een explosieve groei vertonen, de armen gediend worden, zwerfkinderen op straat gered worden en je naasten in het koninkrijk van God geliefd worden. Zoals Paulus aan de Filippenzen schreef, moeten wij ons voorstellingsvermogen overspoelen met voorstellingen van waarheid, edelheid, rechtvaardigheid, zuiverheid, lieflijkheid: met alles wat deugdzaam is en lof verdient (Filippenzen 4:8) Als ik de moed heb om deze dingen te overpeinzen, dan zal ik zelden goed slapen, en jij zult dan ook zelden goed slapen. Maar wees gerust. Een dapper voorstellingsvermogen is cruciaal om onze levens te versnellen naar een hoger creatief niveau en om een statisch geloof in beweging te zetten.

Een perspectief op armoede - Maak het persoonlijk
Is het mogelijk dat God over jouw leven zweeft, dat Zijn voorstellingsvermogen gevuld is met voorstellingen van jouw bestemming? Is het mogelijk dat Zijn hart ontroerd is wanneer Hij naar jou kijkt? Misschien zijn wij allemaal wel als de kinderen met de modderige gezichten die door hun eigen slijk ploeteren. Misschien zijn wij juist wel degenen die zich moeilijk kunnen voorstellen wat God voor ons in petto heeft. Er zijn zoveel stellen die opgeven en "tevreden" zijn met saaie, zieltogende huwelijken, terwijl God ons geschapen heeft om op te bloeien in stralende, vreugdevolle, liefdevolle, bevredigende en intieme huwelijken. Wat weerhoudt ons ervan om actie te ondernemen, om op te staan en op de mogelijkheden te reageren? Zou het te maken kunnen hebben met ons gebrek aan voorstellingsvermogen? Paulus schreef dat wij "de gedachten van Christus" hebben (1 Korintiërs 2:16). Ja Heer, wij hebben allemaal zo wanhopig een indruk van Uw voorstellingsvermogen nodig!

Hebben de gedachten van Christus jou ooit bevangen, al was het maar voor een tel? Misschien had je wel een saaie middag op het werk met een stapel papierwerk op je bureau, toen je ineens werd geraakt door een voorstelling van iets zo mooi, iets dat je hart zo diep raakte, dat jouw eerdere standaard voor schoonheid nu ineens vreselijk grotesk leek? Er is iets in ons binnenste dat fluistert: "God, hebt U mij werkelijk geschapen om op deze manier te leven? Ik weet dat U mij voor méér hebt geschapen dan dit!" Wij verlangen naar een grotere doelgerichtheid en een diepere betekenis. We kunnen dan alleen maar uit onze kantoorstoel opstaan om even bij het raam te gaan staan en over de stad uit te kijken. Ergens daarbuiten moet er toch iets meer zijn. Dit zijn de momenten waarop wij onze Schepper van dichtbij waarnemen. Zij zijn katalysatoren die Zijn dromen in jouw toekomst inprenten. Misschien zweeft Hij nu wel boven jouw hoofd. Voel de adem van Zijn geest in jouw nek. Doe je veiligheidsgordel om en hou je stevig vast.

Hij roept jou naar je bestemming.

Lees meer!